T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ

Esas No       : 2024/5895
Karar No      : 2024/8360

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L  M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ                       : İzmir 10. Aile Mahkemesi
TARİHİ                                 : 28.12.2023
SAYISI                                 : 2017/642 E., 2023/958 K.

Taraflar arasındaki soybağının reddi davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davalı Buse vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde, Buse'nin babasının müvekkili olmadığını iddia ederek nüfus kaydının düzeltilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalılar cevap dilekçesi vermemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 11.09.2013 tarihli kararı ile, ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Mahkemenin yukarıdaki paragraftaki kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay 18. Hukuk Dairesinin 21.04.2014 tarihli kararı ile uyuşmazlığın çözümü bakımından zorunlu ve bilimsel verilere uygun olmak, ayrıca sağlık yönünden bir tehlike oluşturmamak şartıyla, herkesin, soybağının tespiti amacıyla vücudundan kan veya doku alınmasına katlanmak zorunda olduğu, haklı bir sebep olmaksızın bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde, hâkimin incelemenin zor kullanılarak yapılmasına karar verebileceği, Mahkemece açıklanan yasa hükmü gözetilerek işlem yapılması gerekirken eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesinin doğru görülmediği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, davalının mahkememizin yıllarca yapmış olduğu adres tespitleri ve talimat yazılarına rağmen söz konusu bildirilen adresleri talimat yazılarından ve çıkartılan tebligatlardan sonra söz konusu adresleri terk etmesi, UYAP Vatandaş Portala girip davayı takip etmesine rağmen doku örneği vermekten kaçınması ve davacıya ait Ege Üniversitesi raporları dikkate alındığında davalı Buse Harika Ç.'nun davacının kızı olmadığına dair yeterli kanaat oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuran

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Buse vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı Buse vekili, müvekkilinin yargılamadan haberi olmadığını, başka bir sebeple bürosuna geldiğinde e-devlet üzerinden bu davayı gördüklerini, DNA testi yapılması için Mahkemenin gerekirse yakalama çıkarmak zorunda olduğunu, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın tüm yönlerinden bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, soybağının reddi istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, davanın kabulüne karar verilmesinin isabetli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.

2. İlgili Hukuk

4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 286 ncı, 289 uncu ve 291 inci maddeleri. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası. 6100 sayılı Kanun'un 292 nci maddesi; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 26.04.2023 tarihli ve 2022/33 Esas, 2023/377 Karar sayılı kararı.

3. Değerlendirme

6100 sayılı Kanun'un 292 nci maddesi soybağı tespiti için inceleme başlıklı olup, maddenin birinci fıkrası "Uyuşmazlığın çözümü bakımından zorunlu ve bilimsel verilere uygun olmak, ayrıca sağlık yönünden bir tehlike oluşturmamak şartıyla, herkes, soybağının tespiti amacıyla vücudundan kan veya doku alınmasına katlanmak zorundadır. Haklı bir sebep olmaksızın bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde, hâkim incelemenin zor kullanılarak yapılmasına karar verir." şeklindedir. O halde Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 26.04.2023 tarihli ve 2022/33 Esas, 2023/377 Karar sayılı ilamında belirtildiği gibi kan ve doku örneği vermekten kaçınan davalılar hakkında gerektiğinde yakalama, ihzar, gözlem altına alma da dâhil olmak üzere tüm zor kullanma tedbirlerinin uygulanması suretiyle ve de zor kullanma görevini ihmâl eden yetkililer hakkında suç duyurusunda bulunulması gerektiği de düşünülerek alınacak rapor doğrultusunda bir karar verilmesi gerektiği şüphesizdir.

Somut olaya gelince; Mahkemece davalılara ulaşılamadığından doku örneği alınamadığını ancak davacının raporu ve diğer delillerle ispatlandığından bahisle eksik inceleme ile davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş olup açıklanan şekilde işlem yapılarak alınacak rapor sonucuna göre karar verilmesi için kararın ikinci kez bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.

V. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Mahkeme kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,

06.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan V.                   Üye                       Üye                      Üye                   Üye
A.Albayrak Doğan      Sedat Demirtaş     Seydi Kahveci     Çetin Durak       Hatıran Alper