T.C.
YARGITAY
12. Hukuk Dairesi

ESAS NO       : 2024/3470
KARAR NO    : 2024/9880

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

Y A R G I T A Y   İ L A M I

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ           : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
TARİHİ                     : 29/03/2024
NUMARASI             : 2023/1794 - 2024/632

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hâkimi Semiha Uyar tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

Genel haciz yolu ile ilamsız icra takibinde borçlunun ödeme emrinin tebliği üzerine, yasal süre içinde icra dairesine verdiği dilekçe ile borca itiraz ettiği, alacaklının itirazın kaldırılması istemiyle icra mahkemesine başvurduğu, ilk derece mahkemesince dayanak belgenin yetkili makamların yetkileri dahilinde verdikleri belge niteliğinde olup İİK’nun 68. maddesi kapsamında sayılan belgelerden olduğu gerekçesi ile itirazın kaldırılmasına ve takibin devamına karar verildiği, karara karşı borçlu tarafından istinaf isteminde bulunulduğu, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf isteminin esastan reddine karar verildiği, kararın borçlu tarafından temyiz edildiği anlaşılmaktadır.

İİK’nın 68/1. maddesi gereğince, talebine itiraz edilen alacaklının takibi, imzası ikrar veya noterlikçe tasdik edilen borç ikrarını içeren bir senede yahut resmi dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilinde ve usulüne göre verdikleri bir makbuz veya belgeye müstenit ise, alacaklı itirazın kaldırılmasını isteyebilir.

Somut olayda şikayetçi borçlular vekili tarafından Erzurum Asliye Ticaret Mahkemesinde konkordato talep edildiği, mahkemece talep üzerine 30.03.2022 tarihli tensip tutanağı ile 3 aylık geçici mühlet verilip, konkordato komiserlerinin tayin edildiği, söz konusu tensip tutanağının 7/1-a maddesinde “ 7101 sayılı Kanun’la değişik İİK’nun 288/1 maddesine göre geçici mühlet kesin mühletin sonuçlarını doğuracağından İİK’nun 294, 295, 296 ve 297 maddelerinin uygulanmasına, bu çerçeve mühlet içinde davacılar Olgun G. İnşaat… AŞ. ve gerçek kişi firması Olgun G.’ün aleyhine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’a göre yapılan takiplerde dahil olmak üzere hangi nedene dayanırsa dayansın, her türlü tedbir, ihtiyati haciz ve muhafaza işlemleri de dahil tüm takip işlemlerinin yapılmasının ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına karar verildiği, Konkordato komiserlerinin Ticaret mahkemesine sundukları talep dilekçesinde, konkordato talep edenlerin hesaplarına gelen tutarlara bankalar tarafından bloke konulduğu ve tutarların kendilerine iade edilmediği beyanı üzerine Ticaret Mahkemesince Anadolubank A.Ş. hitaben 21.4.2022 tarihli müzekkere yazıldığı, müzekkerede mahkememizin 30.3.2022 tarihli geçici mühlet verilmesi ve ihtiyati tedbir kararından söz edilerek “Tensip, tutanağının yukarıda belirtilen maddesi uyarınca; konkordato talep edenler Olgun G. ve Olgun G. İnşaat A.Ş. ait Trabzon Şubesi nezdinde bulunan 1000472-2 TL numaralı banka hesabına gelen 1.126.934,79 TL tutarındaki bedele bankanız tarafından CTK ve teminat mektup riskine karşılık bloke konulmuş olup yapılan bu işlem yukarıda belirtilen kararına aykırı olduğundan bloke işleminin kaldırılması ve tutarın hesap sahibine iade edilmesi hususunda gerekli işlemlerin yapılması rica olunur” şeklinde olduğu bu kararın gereğinin yapılması için konkordato komiserlerinin Anadolubanka 13.5.2022 tarihli dilekçesi ile başvurduğu anlaşılmaktadır.

İİK’nun 287. maddesinin birinci fıkrası “Konkordato talebi üzerine mahkemece, 286’ncı maddede belirtilen belgelerin eksiksiz olarak mevcut olduğunu tespit ettiğinde derhal geçici mühlet kararı verir ve 297’nci maddenin ikinci fıkrasındaki haller de dahil olmak üzere borçlunun malvarlığının muhafazası için gerekli gördüğü bütün tedbirleri alır.” hükmünü düzenlenmektedir.

Mahkeme bu madde uyarınca verdiği, muhafaza tedbir kararları ile borçlunun malvarlığının dağılmasına engel olunarak geçici hukuki koruma sağlamaktadır. HMK’nun 406 maddesinin ikinci fıkrası muhafaza tedbirlerini geçici hukuki koruma niteliğinde kabul etmiştir. Konkordato talebi üzerine geçici mühlet kararı veren Ticaret mahkemesinin verdiği ihtiyati tedbir kararı da bu nitelikte bir karardır.

HMK 393 maddesinin ikinci fıkrası uyarınca “Tedbir kararının uygulanması kararı veren mahkemenin yargı çevresinde bulunan veya tedbir konusu mal ya da hakkın bulunduğu yer icra dairesinden talep edilir. Mahkemece, kararında belirtmek suretiyle tedbirin uygulanmasında yazı işleri müdürünün de görevlendirilebilir. Mahkeme doğrudan ilgili kişi veya kuruma müzekkere yazmak suretiyle tedbir kararının uygulanmasını isteyebilir. HMK’nın 393. maddesi uyarınca ihtiyati tedbir kararının uygulanmasına ilişkin emre uymayan veya tedbir kararına aykırı davranan kimse hakkında görevli ve yetkili mahkemece altı aya kadar disiplin hapsi ile cezalandırılmasına karar verilebilir.

Somut olayda genel haciz yolu ile ilamsız icra takibine dayanak yapılan Ticaret Mahkemesinin müzekkeresi ilam niteliğinde belge olmadığı gibi İİK’nun 68. maddede belirtilen “…. Resmi dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dahilinde ve usulüne göre verdikleri makbuz veya belge…” niteliğinde de değildir. Geçici hukuki himaye tedbirinin uygulanması için Anadolubanka yazılan bir müzekkeredir. Yukarıda açıklanan nedenlerle genel haciz yolu ile ilamsız icra takibinde takip borçlusu konumunda olan Anadolubank A.Ş’nin süresinde icra dairesine yaptığı itirazın kaldırılması isteminin reddi yerine itirazın kaldırılmasına ve borçlunun asıl alacağın yüzde yirmisi oranında hesaplanan 225.386,95 TL. icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, bu tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine şeklinde hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile, yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 373/1. maddesi uyarınca, Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 29/03/2024 tarih, 2023/1794 E. - 2024/632 K. sayılı istinaf talebinin esastan reddine ilişkin kararının KALDIRILMASINA, Trabzon 1. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 18.07.2023 tarih 2023/202 E. 2023/304 K. sayılı kararının BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 26.11.2024 gününde oy birliğiyle karar verildi.

Başkan            Üye                 Üye                    Üye                    Üye
A. TUNCAL      M. ÇAMUR     Dr. Ş. KELEŞ     S. ÖZTEMİZ      M. T. UYAR